Petronella Moens in Aardenburg
In 1764 werd Petrus Moens, de vader van Petronella Moens, beroepen als tweede predikant van de Nederduits gereformeerde kerk van Aardenburg in Zeeland.
In 1766, een rampjaar voor de familie Moens, overleed de moeder van Petronella in het kraambed, na de geboorte van haar zusje Baukje Maria. Petronella logeerde bij haar oom en tante Erfstee in IJzendijke, waar zij geveld werd door scharlakenkoorts en kinderpokken. Men vreesde voor haar leven, maar zij genas, zij het dat zij voor de rest van haar leven zo goed als blind was.
Meerdere onderzoeksrapporten – waaronder die van de Rabobank, de gemeente en ook de Recreatievisie – hebben aangegeven dat Aardenburg zich moet ontwikkelen tot cultuurstad. Ook het bedrijfsleven omarmt alom de kunstzinnige expressie. Op de ‘belevingsmarkt’ verkoopt men niet zozeer producten, maar ervaringen. Een brede stroming onder de bevolking steunt het streven om Aardenburg te profileren als kunst- en cultuurstad. Na gedegen studies van de werkgroep tezamen met de wethouder van cultuur, de heer Jacky Boogaard, is besloten tot de oprichting en presentatie van Stichting Cultureel Aardenburg op 15 december 2000.
[ tekst Jan Kroeze].
Op 19 mei 2001 heeft de Stichting een symposium belegd rond Petronella Moens.
De Reiziger
In het kader van Aardenburg Cultuurstad wil de Stichting cultureel Aardenburg een aantal poëzieroutes ontwikkelen. Deze routes maken deel uit van het Poëticum, een project dat de belangstelling voor poëzie wil bevorderen en de bezoeker o.a. via de routes wil voeren langs de verborgen schatten van het historische Aardenburg.
De thematische routes hebben als onderwerp: internationale dichtkunst, de ontwikkeling van de poëzie door de eeuwen heen, liefde, leven en dood, Zeeland, kindergedichten, favorieten e.d.
Voor het thema De Reiziger zijn zowel minder als meer toegankelijke gedichten gekozen, waaronder gedichten voor kinderen.
Enkele namen van dichters: A. Roland Holst, Paul van Ostaijen, Vasalis, Leo Vroman, Rutger Kopland, Toon Tellegen, Willem Wilmink, Ted van Lieshout en Johanna Kruit. Startpunt is de St. Baafskerk, waar de Moens-Ommegang zich bevindt.
De Sincfalbode van 15 januari 2002 meldt de verschijning van Aardenburg of de onbekende Volksplanting in de rubriek Vers van de Pers op pag. 12. Elders in het nummer is het interview te vinden dat Bob Lagaaij van Radio Zeeland had met Dr. Ans J. Veltman-van den Bos.
Sincfalbode 20 april 2004 vermeldt de Moensiana.
De Stichting Cultureel Aardenburg organiseert tal van manifestaties. Ans J.Veltman-van den Bos bezocht de expositie 'Mensen in Ontmoeting'tijdens de Aardenburgse zomerkunsten, 15 juli t/m 23 juli 2006.
Petronella Moens-Ommegang:
De Twaalf maanden des jaars
Deze Ommegang rond de St.-Baafskerk in Aardenburg is een initiatief van de Stichting Cultureel Aardenburg met steun van de gemeente en het kerkbestuur.
In Moens’ lijvige bundel De Twaalf Maanden des Jaars uit 1810 vallen de prachtige gravures op, die taferelen schetsen zoals ijspret, het binnenhalen van de oogst, een lentetafereel en een schets van de slachttijd. Daarnaast vindt men een toepasselijk gedichtje en proza met vooral een opvoedkundig/moralistische strekking.
Na veel speurwerk kwam haar biografe Ans Veltman er achter dat de gravures van ene Jacob Cats waren, geboren in Altona bij Hamburg in 1741 en overleden in Amsterdam in 1799. Werk van hem is aangetroffen in de depôts van verschillende musea. Overigens heeft de Zeeuwse Jacob Cats (1577-1660) in en voor Aardenburg de advocatuur bedreven. In een bundel aan hem gewijd lezen wij dat de Zeeuwen in die tijd ‘kikkers’werden genoemd. Het is nu de erenaam voor Aardenburgers en onderdeel van de slogan: ‘ ’n Dagje Aardenburg, daar kikker je van op’ ( de stadsdichter van Aardenburg: Peer van Meer).
De maanden worden als volgt aangeduid:
|
januari Louwmaand februari Sprokkelmaand maart Lentemaand april Grasmaand mei Bloeimaand juni Zomermaand juli Hooimaand augustus Oogstmaand september Herfstmaand oktober Wijnmaand november Slachtmaand december Wintermaand
|
 |
Een folder van de Moens-ommegang, poëzieroute De Reiziger en andere informatie te verkrijgen bij de VVV Aardenburg