ISBN 978 94 6004 0146.  Auteurs: Ans J. Veltman-van den Bos & Jan de Vet.

‘Wat zie ik? Bilderdijk en Tollens! Welke namen!’  Deze kreet van bewondering en verbazing door een van de inscriptoren in de Vriendenrol van Petronella Moens [1762-1843], zou ook  door  hedendaagse lezers kunnen worden geuit.  Dit unieke document,  het album amicorum van de blinde dichteres  biedt ongekende mogelijkheden om inzicht te verkrijgen in de literaire en politieke situatie tussen 1786-1840. Door een volledige transcriptie, royaal geannoteerd,  komen onderzoek(st)ers van en geïnteresseerden in de  cultuurgeschiedenis ruimschoots aan hun trekken.

Via essays worden thema’s belicht als het album amicorum in vroeger eeuwen, gehanteerde versvormen, opvattingen over vriendschap en blindheid.

Bijlagen ten behoeve van verdere studie: genealogisch register en levensloop Moens, registers van scribenten op alfabet, chronologisch en volgens het album geordend,  beginregels van de bijdragen en een uitgebreide literatuurlijst.     

Inhoudsopgave

Voorwoord

 Hoofdstuk 1        De Vriendenrol van Petronella Moens

                               1.1      Inleiding

      1.2      Het Moensonderzoek

                                 1.3      Uiterlijke kenmerken van het album

                                 1.3.1   Chronologie van Moens’   Vriendenrol

                                 1.3.2   Localisering van de bijdragen

                                 1.3.3   Volgorde der bijdragen in het Moens-album

                                 1.4      Moens’ Vriendenrol  vergeleken met andere alba

                                 1.4.1   Alba amicorum van vrouwelijke tijdgenoten

                                 1.4.2   Alba van mannelijke tijdgenoten

                                 1.4.3   Moens in andere alba

                                 1.5      Inscriptoren

                                 1.5.1   Familie

                                 1.5.2   Predikanten

                                 1.5.3   Drie godsdienstleraren/leraren

                                 1.5.4   Uitgevers-verzamelaars, boekverkopers

                                 1.5.5   Literaire vrienden en vriendinnen

                                 1.5.6   Beeldend kunstenaressen

                                 1.5.7   Medici en andere wetenschapsbeoefenaars

                                 1.5.8    Militairen

                                 1.5.9    Politici, juristen, bestuurders, notarissen

                                 1.5.10  Familie bij de Posterijen

                                 1.5.11  Enkele vriendinnen

                                 1.6       Wie wel, wie niet?

                                 2.0       Besluit   

Hoofdstuk 2        Vriendschap

       1.             Inleiding

       2.             Veelsoortige vriendschap

       2.1         Letterlievendheid

       2.2         Vrijmetselaars: hun schimmige aanwezigheid

       2.3         Vriendschap en politiek

       2.4         Vriendschap op locatie

       2.5         Vriendschap en familiebanden

       2.6         Weleerwaarde vriendschap

                                3.0        Besluit

Hoofdstuk 3         Ogentroost

                               1.         Inleiding

                               2.         Moens’ blindheid

                               3.         Blindheidsmotief in de Vriendenrol                       

                               3.1       Wanneer in het album?

                               4.         Motieven

                               4.1       Lot of noodlot?

                               4.1.2   Het verhaal van een man genaamd Job

                               4.2.1    Zieleoog

                               4.2.2    Argusogen

                               4.3       Toekomstverwachting

                               4.4       Ziende blind

                               4.5        Lotgenoten

                               4.5.1     Homerus

                               4.5.2    John  Milton

                               4.5.3     Nicolas Saunderson

                               5.0        Besluit

Hoofdstuk 4        Versvormen.  Soms bloeit de woestijn.

Hoofdstuk 5        Transcriptie van de bijdragen in de Vrienden-Rol genummerd volgens de internetversie.

Hoofdstuk 6        Geraadpleegde werken.

Addenda: 

1.   Verkorte stamboom   families  Moens en Lycklama à Nijeholt.

2.   Levensloop Petronella Moens.

3.   Alfabetische lijst van inscriptoren.

4.   Inscripties in albumvolgorde.

5.   Inscripties chronologisch geordend.

6.   Inscripties geordend op beginregels.

7.   Lijst publicaties Moens (short title).

8.   Gebruikte afkortingen

9.   Personenregister

10. Iets over de auteurs

Eerste reacties

Al vrij spoedig na verschijning van Par Amitié  kwamen reacties in enkele dagbladen en in de vakliteratuur.

In Trouw verscheen op 20 juni 2009 een aankondiging in het boekenkatern p. 81, en een recensie op 22 augustus 2009 onder de titel ‘Ode’s aan Pietje Potentaat’ van de hand van Monica Soeting.

De Volkskrant meldde de verschijning van Par Amitié  op 26 juni 2009 op p.34 van katern 2.

Bij  de NRC –redactie ruimde men een plaatsje in voor Moens op 31 juli 2009 in de rubriek Pas verschenen in de boekenbijlage.

De Leeuwarder Courant maakte melding van de publicatie onder de titel:  ‘Een netwerk met een kaftje ’op p. 7 van de boekenbijlage van 4 juli 2009.

Het Bilderdijk-Museum gaf de auteurs bij monde van Marinus van Hattum enkele aanbevelingen mee  t.a.v. de bijdragen van de Bilderdijks en het handschrift dat door de auteurs als Sütterlinhandschrift werd gekenschetst.

Maria Zwartkruis-Clarisse zinspeelt in  Tijdschrift Bulletin van de Heemkundige Kring West-Zeeuws-Vlaanderen  jaargang 4 nr. 3 al op een tweede druk van Par Amitié, waarin  een aanvulling van haar hand zou kunnen worden opgenomen.

Barbara Bulckaert vindt ‘Vriendschap en troost in de vriendenrol van Petronella Moens’, zoals blijkt uit de recensie in Historica, jrg. 32 nr. 3.

In de Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, jaargang 32, nr. 2, winter 2009, p. 165-167, verscheen in de rubriek Signaleringen een bespreking van Par Amitié van de hand van Claudette Baar.